Velsen ondersteunt inwoners bij participatie op het gebied van opgroeien, wonen, werken en leven.

Wat hebben we gedaan?

Innovatiebudget
Het innovatiebudget is in 2020 onder andere ingezet voor de aansluiting onderwijs en arbeidsmarkt voor voortijdig schoolverlaters, de ontwikkeling van het cultuurwarenhuis en de ontwikkeling van het lokale preventieakkoord. Hierdoor ontstaat meer verbinding tussen sport, gezondheid, minimabeleid en opgroeien en meedoen.

Aansluiting onderwijs-arbeidsmarkt
In 2020 startten de IJmondgemeenten twee projecten voor jongeren (bijvoorbeeld voortijdig schoolverlaters of thuiszitters). Het project‘Next Level IJmond!’ van MEE & de Wering is voor jongeren die begeleiding van een toekomstcoach nodig hebben bij het zetten van de volgende stap naar onderwijs of werk. De proef 'onderwijs en arbeid van de toekomst' van Heliomare en IJmond Werkt! is voor jongeren die intensieve ondersteuning, maatwerk en nazorg nodig hebben om uit te stromen naar een passende plek.

Cultuurwarenhuis
In 2019 startte het omvormen van de dagbesteding voor mensen met psychiatrische problematiek. Het doel was de dagbesteding beter toegankelijk te maken en de administratieve lasten van indicatiestellingen te verlagen. Samen met uitvoeringspartners en inwoners is het concept Cultuurwarenhuis ontstaan. Hier krijgen kwetsbare inwoners de ruimte om te werken aan herstel en actief mee te doen in de samenleving. Dit sluit aan bij de wens uit het Raadsakkoord om een aantrekkelijke mix van dagbesteding, vrijwilligerswerk, stages en leer-en werktrajecten te verzorgen. In 2020 is een kwartiermaker gestart om dit met de uitvoeringspartners vorm te geven.

Preventieakkoord
In 2020 startten we met de voorbereidingen van het lokale Preventieakkoord. Het nieuwe akkoord wordt een aanvulling op het Sport- en Preventieakkoord dat het college in 2020 vaststelde. Door het nieuwe akkoord kunnen we een uitvoeringsbudget aanvragen bij het Rijk. De inzet van de twee professionals om samen met alle partijen en inwoners tot het akkoord te komen betalen we uit het innovatiebudget.

Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning en uitvoeringsagenda: iedereen doet mee
In 2020 stelde de raad de Wmo uitvoeringsagenda 2020-2021 vast. De prioriteiten van de uitvoeringsagenda bepaalden we samen met aanbieders. Uitgangspunt hiervoor was het Wmo-beleidsplan 'Naar een inclusieve samenleving'. In de uitvoeringsagenda benoemen we per speerpunt de beoogde resultaten voor 2020 en 2021. Ook kijken we terug op wat we in 2018 en 2019 realiseerden. De participatieraad adviseerde de gemeente over de betrokkenheid van inwoners bij de uitvoering van beleid.

Herziening subsidiebeleid
We startten met de uitvoering van het nieuwe vastgestelde subsidiebeleidskader. Daarnaast begonnen we met de voorbereidingen van de nieuwe subsidiemethodiek die we de komende jaren willen gebruiken: sturen op maatschappelijke effecten. In 2020 is ook een bezuiniging van € 250.000 op subsidies toegepast. Deze taakstelling is toegevoegd aan de in 2020 gestarte, brede bezuinigingsoperatie van de gemeente en is verwerkt in de meerjarenbegroting 2021-2024.

Buurtvoorzieningen die passen bij de wijk
Steeds meer mensen wonen langer zelfstandig in de wijk. Hierdoor wordt het efficiënt inzetten van maatwerk-buurtvoorzieningen en maatwerkaccommodaties steeds belangrijker. Activiteiten en voorzieningen worden gecombineerd in enkele centrale, multifunctionele accommodaties. In 2020 startte de voorbereidingen voor de vorming van huizen van de wijk in twee buurten in Velsen. Met huizen van de wijk bedoelen we dat bestaande buurthuizen worden omgevormd tot steeds beter geschikte en toegankelijke ruimtes waar inwoners activiteiten kunnen organiseren en bezoeken.
Stichting Welzijn Velsen startte trajecten op met inwoners, uitvoeringspartners en andere betrokkenen om te komen tot wijkplannen in Zee- en Duinwijk en Velsen-Noord. De Participatieraad ondersteunde hierbij. Vanwege de coronamaatregelen vertraagde dit proces.

Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg
Op 1 januari 2020 is de Wet verplichte geestelijke gezondheidszorg (Wvggz) ingevoerd. De wet regelt de voorwaarden voor zorg en eventuele opname bij psychische problemen. En als inwoners denken dat iemand in hun omgeving verplichte zorg nodig heeft, dan kunnen zij dat melden bij de gemeente. Vervolgens wordt onderzocht door de GGD of verplichte zorg inderdaad noodzakelijk is. De GGD voert het meldpunt uit namens de gemeente. De burgemeester behoudt een belangrijke rol bij een crisis, waarin hij op advies van een psychiater een (crisis)maatregel kan opleggen. Een toevoeging aan de taak van de burgemeester is dat hij de betrokkene hoort.

Uitbreiding meldpunt Zorg & Overlast
Het meldpunt Zorg & Overlast van de GGD onderneemt acties bij meldingen van overlast en andere zorgwekkende situaties. De bereikbaarheid en beschikbaarheid van het meldpunt breidde uit met de donderdag- en vrijdagavond (tot 22:00 uur) en het weekend (9:00 uur –12:00 uur). De uitbreiding neemt druk weg bij de politie en ontlast de omgeving van de persoon met verward gedrag. Het meldpunt is aangesloten bij het landelijk nummer Meldpunt zorgwekkend gedrag.

Versterken ggz-expertise in de wijk
Door landelijke ontwikkelingen wonen steeds meer mensen met ggz-problemen in de wijk. Uit gesprekken met maatschappelijke partners bleek dat er behoefte is aan meer ggz-expertise in de wijk. In 2020 zijn alle voorbereidingen afgerond voor de start van de proef in IJmuiden (januari 2021). In de proef werkt de ggz-expert samen met twee leden van het sociaal wijkteam. De proef biedt kortdurende ondersteuning en leidt inwoners naar passende zorg en ondersteuning.

Transformatiefonds Jeugd
Het Rijk stelde in 2018, 2019 en 2020 geld beschikbaar voor het transformeren van jeugdhulp. De transformatieagenda Jeugd sluit aan op ons beleidsplan Jeugd IJmond en de uitvoeringsagenda’s Jeugd. Met de transformatie willen we jeugdhulp zo passend, laagdrempelig en zo veel mogelijk thuis aanbieden. Er zijn meerdere projecten gefinancierd, zoals thuisbegeleiding in jonge, kwetsbare gezinnen door de jeugdgezondheidszorg, online ondersteuning van kinderen waarvan de ouders in (complexe) scheiding zijn verwikkeld en het opzetten van een denktank ‘zo thuis mogelijk’ waarin voor jongeren in de regio een passende verblijfsplek gevonden wordt. Meerdere plannen zijn gestart in 2020 en lopen door in 2021.

Praktijkondersteuners jeugd GGZ (POH)
De Praktijkondersteuners Jeugd GGZ (POH) bieden extra laagdrempelige GGZ ondersteuning aan kinderen en hun ouders. De Praktijkondersteuners werken binnen de huisartsenpraktijken. De POH’ers ondersteunen jeugdigen op zeer diverse thema’s en bieden als eerste preventieve zorg in de hulpverlening. Deze inzet zorgt ervoor dat het aantal doorverwijzingen naar de specialistische jeugdhulp afneemt en dat er meer ondersteuning bij preventie wordt geboden. De praktijkondersteuners dragen daarnaast bij aan een passende verwijzing naar de specialistische jeugdhulp. Corona had vanaf half maart 2020 effect op het werk van de POH’ers GGZ Jeugd. De eerste maanden zijn er vrijwel geen nieuwe jongeren aangemeld en verliep het contact voornamelijk telefonisch of online. De POH’ers zien een toename van psychische problematieken onder jongeren door corona. In deze gevallen gaat het voornamelijk om angsten, stress, somberheid en eenzaamheid.

Veilig Thuis
Veilig Thuis verwachtte in 2020 een toename van het aantal meldingen van de huiselijk geweld en kindermishandeling. Door de coronamaatregelen en de lockdown zaten gezinnen veel thuis en viel zorg vanuit de Wmo en jeugdhulp uit. Deze verwachte groei is uitgebleven. Wel namen de wachttijden toe en werd de casuïstiek ingewikkelder.

Jeugdbescherming en jeugdreclassering: regionale samenwerking
De zes jeugdhulpregio’s (32 gemeenten in Alkmaar e.o., Gooi- en Vechtstreek, IJmond, Kop van Noord-Holland, West-Friesland en Zuid-Kennemerland) werkten samen aan de borging van jeugdbescherming en jeugdreclassering. Er is afgesproken dat we de overstap maken naar functiegerichte bekostiging. In 2020 bereidden we dit voor.

JeugdzorgPlus
Vanaf begin 2020 werken we samen met andere gemeenten, zorgaanbieders en de samenwerkingsverbanden passend onderwijs aan een bovenregionaal plan Noord-Holland voor een beter passend aanbod voor kinderen met een complexe zorgvraag. De ambitie van dit plan is om voor alle jeugdigen in Noord-Holland de zorg zo veel mogelijk thuis vorm te geven. Ook wanneer er sprake is van een moeilijke zorgvraag waarbij een noodzaak tot verblijf en intensieve behandelbehoefte bestaat. Indien jongeren niet thuis kunnen verblijven is het uitgangspunt ze in kleinschalige woonvoorzieningen in de regio op te vangen. Naast de jeugdhulpregio’s uit Noord-Holland Noord, IJmond en Zuid-Kennemerland met wie afspraken rondom jeugdhulpaanbieder Parlan (en de afbouw van de JeugdzorgPlus voorziening Transferium) tot stand kwamen, zijn hierbij ook de regio’s Haarlemmermeer, Zaanstreek-Waterland en Amsterdam-Amstelland aangesloten. Inmiddels liggen de grote lijnen van het plan klaar.

Transformatie Jeugdhulp en een regionaal programma jeugdhulp
Er speelde in 2020 veel op het gebied van jeugdhulp. Daarom is ingezet op de versterking van de samenwerking tussen de zeven gemeenten in IJmond en Zuid-Kennemerland. Deze inzet gaat onverminderd door in 2021. We doen dit vanuit een regionaal programma. In dit programma is aandacht voor beheersing van kosten en sturingsmogelijkheden. Daarnaast werkten we in 2020 aan een regiovisie. In de regiovisie staan afspraken over ons opdrachtgeverschap en de samenwerking en rolverdeling tussen gemeenten. Dit is belangrijk om het schaarse aanbod van specialistische jeugdhulp aan te kunnen blijven bieden. Ook de wijzigingen die worden doorgevoerd in de Jeugdwet dragen bij aan een goede regionale samenwerking. In 2021 moet deze regiovisie afgerond worden.

De regiovisie is ook een voorbereiding op een nieuwe inkoopprocedure jeugdhulp die start in 2021. Daarom hebben we cliënten, aanbieders, onderwijs en andere belangrijke partijen gevraagd mee te denken bij het opstellen van de regiovisie. De nieuwe contracten gaan in vanaf 2022.

Tekorten Jeugd
We lieten in 2020 een onderzoek uitvoeren naar de tekorten in de jeugdhulp. We zien een toename in het aantal trajecten, maar voornamelijk een toename in de duur en intensiteit van trajecten. Ook hebben we in Velsen relatief veel 'zorg met verblijf' en jeugdbeschermingsmaatregelen. Eind 2020 kwam een landelijk onderzoek door het Rijk en de VNG uit naar de tekorten in de jeugdhulp. Het beeld dat we in Velsen zien is ongeveer gelijk aan de landelijke ontwikkelingen. Het onderzoek laat ook zien dat er sprake is van een fors, landelijk structureel tekort aan geld voor de jeugdhulp. De invloed die gemeenten hierop kunnen uitoefenen is beperkt.

Herziening van de jeugdhulp in Velsen
Op basis van het onderzoek is een uitgebreid plan van aanpak opgesteld om de jeugdhulp te herzien en hiermee de tekorten te verminderen. Dit plan bestaat uit vier pijlers:
1.   We verstevigen de laagdrempelige hulp;
2.   We herzien de wijze waarop we de toegang tot de jeugdhulp georganiseerd hebben;
3.   We stellen stevige financiële grenzen;
4.   We beperken ongewenste effecten.

Eind 2020 startten we met dit plan. De invoering van de budgetplafonds is gerealiseerd. Verdere uitwerking van het plan zal in 2021 plaatsvinden.

Eenmalige bijdrage Kenter Jeugdhulp
In 2020 stelde de Jeugdautoriteit een onafhankelijk advies op over de financiële tekorten bij Kenter Jeugdhulp. Om de jeugdzorg te continueren en de financiële positie te stabiliseren stelden de gemeenten in de regio IJmond en Zuid-Kennemerland eenmalig € 1.650.000 beschikbaar. Op basis van de verdeelsleutel betaalde gemeente Velsen € 342.959. Onder voorzitterschap van de Jeugdautoriteit houden we toezicht op de bedrijfsvoering en resultaten van Kenter Jeugdhulp.

IJmond Werkt!
Velsenaren die (tijdelijk) een beroep moeten doen op een bijstandsuitkering, worden geholpen terug te gaan naar werk. De gemeenschappelijke regeling IJmond Werkt! voert dit namens de IJmond gemeenten uit met behulp van verschillende interventies.

In 2020 werkten we in IJmondverband aan de samenwerking met IJmond Werkt! Dit leidde tot een aantal afspraken die we in 2021 verder uitwerken in een afsprakenkader.
IJmond Werkt! is binnen de herziene begroting 2020 gebleven. De stijgende kosten in de herziene begroting worden gedekt door de compensatieregeling voor sociale werkplaatsbedrijven door het Rijk.

Nieuw Beschut Werken
De voorziening Nieuw Beschut Werken is voor inwoners die alleen met extra ondersteuning bij een werkgever kunnen werken. Het aantal aanvragen voor een indicatie Nieuw Beschut Werken en het aantal toekenningen nam in 2020 toe.

Eenvoudige toegang op maat
Voor inwoners met vragen over zorg (Wmo) werd in 2020 één centrale frontoffice ingericht. Het doel van de Frontoffice is om een laagdrempelige en toegankelijke toegang tot zorg (Wmo) te zijn, waar inwoners van Velsen passende zorg en ondersteuning kunnen krijgen als dat nodig is. De frontoffice pakt een vraag meteen op of verwijst de inwoners naar de juiste plek waardoor de inwoner direct weet waar hij aan toe is. Dit zorgt voor een efficiëntere dienstverlening met kortere wachttijden. In 2020 is de (telefonische) bereikbaarheid uitgebreid en is het mogelijk gemaakt een Wmo melding digitaal in te dienen.

Maatwerk bij ondersteuning
Het aantal inwoners dat een beroep doet op een Wmo-voorziening en/of uitkering Participatiewet nam toe. Sinds enkele jaren komt er, landelijk en bij Velsen, bij de uitvoering van deze wetten steeds meer aandacht voor maatwerk en werken vanuit de bedoeling van de wet. In 2020 zag de dienstverlening aan deze groep inwoners er noodgedwongen heel anders uit. Dit dwong ons om nog meer onze vaste werkwijzen los te laten en te zoeken naar oplossingen die passen bij de situatie.

Meer inzet op re-integratie en aansluiting bij de regionale arbeidsmarkt
Door de coronamaatregelen komen veel ondernemers in moeilijkheden. Mensen verliezen hun baan of dreigen die te verliezen en scholieren en schoolverlaters vinden moeilijker een stageplaats of werk. Daarom stelden de gemeenten in de arbeidsregio Zuid-Kennemerland en IJmond samen met het UWV, werkgevers- en werknemersorganisaties en het onderwijs de Regionale Aanpak Arbeidsmarkt Zuid-Kennemerland en IJmond 2020-2022 op. De aanpak wordt gevormd door een regionale doe-agenda met regionale en lokale acties die bijdragen aan structurele oplossingen voor alle werkenden en werkzoekenden in de regio. De acties richten zich op vier pijlers, namelijk:

• van uitkering naar werk;
• van werk naar werk;
• van onderwijs naar werk;
• werkgelegenheid.

Activering in Velsen
Om mensen met een grote afstand tot de arbeidsmarkt te laten meedoen in de samenleving zijn er verschillende trajecten om mensen te activeren richting (vrijwilligers)werk. Een voorbeeld is het traject Velsen in Beweging, een sportproject waarbij inwoners letterlijk in beweging komen richting participatie. Mensen met recht op bijstand stromen op deze manier door richting IJmond Werkt!, naar (parttime)werk of richting vrijwilligerswerk. Dit zorgt ervoor dat uiteindelijk minder mensen gebruik hoeven te maken van een uitkering, of actief zijn in de samenleving met vrijwilligerswerk. In 2020 vonden minder trajecten plaats dan voorgaande jaren. Vanwege de coronamaatregelen konden consulenten hun klanten alleen digitaal of telefonisch spreken. Een deel van de klanten was hierdoor moeilijker te bereiken. Daarnaast konden sommige trajecten niet doorgaan.

Matchen van bijstand naar zorg
In 2020 gaven we een vervolg aan de proef Zorgpoort. Dit activeringstraject is voor inwoners (trede 1 en 2) met afstand tot de arbeidsmarkt die afhankelijk zijn van een bijstandsuitkering, maar gemotiveerd zijn om weer aan het werk te gaan in de zorg. De doelgroep zit vaak in een sociaal isolement, heeft lange tijd niet gewerkt en het zicht verloren op hun eigen mogelijkheden en capaciteiten. Het programma is vanwege de coronamaatregelen omgezet naar een online traject.

Doelgroepenvervoer
In 2020 had corona een groot effect op het doelgroepenvervoer. Het leerlingenvervoer is grotendeels doorgegaan, omdat de scholen de meeste tijd van het jaar open bleven. Het aantal ritten van het Wmo-vervoer is echter sterk afgenomen. Hierdoor zagen wij een afname in de inkomsten uit de eigen bijdrage. Met de vervoerders maakten wij een afspraak ten aanzien van de omzetgarantie. Dit betekent dat niet gereden ritten zijn doorbetaald. Dit op basis van een afgesproken omzetgarantie waarbij gekeken is naar de omzet in dezelfde maand van een jaar eerder. Om dit vast te stellen is in overleg met de vervoerders een aanvullend document opgesteld. Ondanks deze omzetgarantie en de lagere inkomsten uit de eigen bijdrage, zagen wij een daling van de kosten op het Wmo-vervoer en kwamen wij lager uit dan begroot.

Abonnementstarief
Vanaf 1 januari 2020 is het abonnementstarief opgenomen in de Wet maatschappelijke
ondersteuning. Dit betekent dat de eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen maximaal € 19 per maand
per huishouden bedraagt. Daarnaast zijn in de nieuwe wet alle niet AOW-gerechtigden
meerpersoonshuishoudens vrijgesteld van het betalen van een eigen bijdrage. Het Rijk monitorde de effecten van het abonnementstarief en zou naar aanleiding hiervan met aanvullende maatregelen komen. In de begroting gingen we ervan uit dat het Rijk met een aanvullende compensatie zou komen voor de effecten van het abonnementstarief. We gingen uit van een compensatie van 75% van ons verwachte tekort (€ 555.000). De minister geeft nu echter aan geen aanleiding te zien om met aanvullende maatregelen te komen. Deze compensatie is dan ook niet ontvangen.

Wmo maatwerk
De kosten voor Wmo zijn hoger dan begroot, ondanks bijsturing in de 2e burap. De verhoging komt voornamelijk door hogere uitgaven voor Wmo maatwerkvoorzieningen. We zagen een stijging van met name het aantal maatwerkvoorzieningen, hulp bij het huishouden, begeleiding, vervoersvoorziening en woonvoorzieningen. Deze stijging is voor een groot deel toe te rekenen aan het in 2019 ingevoerde abonnementstarief. Daarnaast spelen ontwikkelingen als vergrijzing, langer zelfstandig wonen en indexaties een rol.

Hulpmiddelen zorg wordt vereenvoudigd voor cliënten in Wlz-instellingen
Sinds januari 2020 worden mobiliteitshulpmiddelen voor alle cliënten in een Wlz-instelling verstrekt vanuit de Wet langdurige zorg en niet meer vanuit de Wmo. Het gaat bijvoorbeeld om rolstoelen en scootmobielen. Ook hulpmiddelen voor zorgverlening en wonen voor algemeen gebruik in Wlz-instellingen, vallen volledig onder de Wlz. Voorheen werden deze ook vanuit de Wmo en Zorgverzekeringswet geleverd. Het uitgangspunt is dat de cliënten die al een hulpmiddel hebben zo min mogelijk van de beleidswijziging merken. Dit betekent dat de gemeente verantwoordelijk blijft voor de hulpmiddelen van deze cliënten totdat het middel vervangen moet worden. Door deze wijziging ontvingen we minder budget.

Statushouders: voorbereiding nieuwe wet
In 2020 werd bekend dat de nieuwe Wet inburgering is uitgesteld tot 1 januari 2022. Het geld dat het Rijk in 2020 beschikbaar stelde voor de implementatie en uitvoering van de nieuwe wet, gebruiken we in 2021 en 2022.      
In voorbereiding op de nieuwe wet trekken we gezamenlijk op met de gemeenten uit de IJmond en Zuid-Kennemerland. We stelden regionale doelstellingen vast in de nota “Snel en volwaardig meedoen in de regio Zuid-Kennemerland en IJmond, doelstellingen Wet inburgering 2021”.

Evaluatie trajecten Meedoen en Werk voor statushouders
De resultaten van de intensieve integratietrajecten Meedoen en Werk zijn positief. Ongeveer 54 mensen namen in 2020 deel aan een traject. Deelnemers die in voorgaande jaren startten hebben de trajecten in 2020 afgerond. De trajecten leidden tot betaald werk, vrijwilligerswerk, opleidingen en andere vormen van participatie. Ook het taalniveau van deze groep statushouders verbeterde dankzij deze trajecten.

Gevolgen coronamaatregelen
Door de coronamaatregelen zijn ook zorgaanbieders in het sociaal domein getroffen. Doordat een aantal activiteiten niet door konden gaan liepen aanbieders omzet mis. Ook maakten zij extra kosten om het naleven van de RIVM-richtlijnen mogelijk te maken.

Financieren omzet zorgaanbieders
Door verhoogd ziekteverzuim onder zorgpersoneel en minder hulpvragen van inwoners (vraaguitval) week de omvang van zorg en ondersteuning tijdelijk af van de normale situatie. Het Rijk vroeg gemeenten de omzet onverminderd (100%) door te betalen ook als sprake was van vraaguitval. Het doel daarvan was problemen met betalingsverplichtingen bij aanbieders te voorkomen en werkgelegenheid in de zorg en ondersteuning te behouden. Door de omzet van aanbieders te financieren konden zij in de eerste fase van de corona crisis:

• zorg en ondersteuning voortzetten en garanderen;
• professionals inzetten daar waar dat het meest nodig was; en
• voldoende capaciteit beschikbaar houden voor toekomstige zorg en ondersteuning.

Deze regeling had een looptijd van maart tot en met juni 2020. Na 1 juli biedt de gemeente maatwerk waar dat nodig is.

Meerkostenregeling
Om aan de richtlijnen van het RIVM te voldoen maken zorgaanbieders meerkosten. Dat varieert van beschermingsmiddelen tot inhuur van extra locaties. De Vereniging van Nederlandse Gemeenten (VNG) sprak met het Rijk af dat zorgaanbieders meerkosten bij de gemeenten in rekening mogen brengen. Dit betreft de zorgaanbieders die voor het uitvoeren van zorg en ondersteuning onder verantwoordelijkheid van gemeenten vallen,
De afspraak voor het vergoeden van meerkosten gold in eerste instantie tot 1 juli 2020.  Later is dat verlengd tot 1 januari 2021. Omdat zorginstellingen binnen de Jeugdwet en Wmo ook in 2021 extra kosten moeten maken, is besloten de afspraken tussen het Rijk en de VNG te verlengen tot 1 januari 2022.

Statushouders
De verschillende trajecten voor statushouders zijn door de coronamaatregelen op meerdere momenten stil gelegd en/of verlengd. Hierdoor duurden trajecten langer en duurde de uitstroom naar werk, een opleiding of vrijwilligerswerk langer. Door het stilleggen van de trajecten stegen de kosten.

De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers
De Tijdelijke overbruggingsregeling zelfstandig ondernemers (Tozo) is een van de maatregelen van het kabinet om ondernemers, die tijdens de coronacrisis in financiële moeilijkheden kwamen, te ondersteunen. De Inkomensondersteuning is een aanvulling tot het sociaal minimum. De gemeente voerde deze regeling uit. In 2020 verstrekten we 3.716 Tozo-uitkeringen.
Naast de inkomensondersteuning kan ook een bedrijfskrediet worden verstrekt. Bedrijfskrediet is een lening voor extra bedrijfskapitaal tegen een lage rente. Deze lening moet men wel terugbetalen. De verplichting om de Tozo-lening terug te betalen voor bestaande en nieuwe leningen is vastgesteld op 1 juli 2021 in plaats van 1 januari 2021. In 2020 zijn 144 kredieten verstrekt.

Corona heeft in 2020 een flinke invloed gehad op de dienstverlening van IJmond Werkt! en het werkgevers servicepunt (het WSP is een samenwerking tussen IJmond Werkt!, Pasmatch en UWV). De uitstroom naar regulier werk stond daarnaast onder druk doordat er meer werkzoekenden zijn vanuit een WW-uitkering. Er is zoveel mogelijk geprobeerd begeleiding te blijven bieden en het is ondanks de beperkingen die de coronaregels met zich meebrachten toch gelukt een aantal mensen (tot het derde kwartaal ca. 50% van de doelstelling voor 2020) aan een baan te helpen.

Reguliere activiteiten

Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning en uitvoeringsagenda: iedereen doet mee
Velsen heeft een ‘Beleidsplan maatschappelijke ondersteuning: naar een inclusieve samenleving’. De inclusieve samenleving is een samenleving waarin iedereen meedoet. In het beleidsplan staat wat de gemeente al doet en wat de doelen zijn op het gebied van de Wmo: van algemene voorzieningen zoals een buurthuis, maatwerkvoorzieningen zoals hulp bij het huishouden, vangnetvoorzieningen zoals maatschappelijke opvang voor de meest kwetsbaren, de toegang tot voorzieningen zoals sociaal wijkteams en organisaties zoals IJmond Werkt!.
Het beleidsplan wordt samen met inwoners, de Participatieraad en maatschappelijke partners
uitgewerkt en geactualiseerd in een uitvoeringsagenda.

Goede ondersteuning door contracten Jeugdwet en Wmo-begeleiding
Om passende hulp en ondersteuning te bieden aan inwoners en gezinnen die dat nodig hebben, zijn  contracten afgesloten voor zowel jeugdhulp als Wmo-begeleiding.

Voor jongvolwassenen van 18 tot en met 23 jaar bieden jeugdhulpaanbieders ondersteuning vanuit de Wmo. In de contracten zijn Wmo-producten opgenomen die ervoor zorgen dat de zorg doorgaat als een jongere overgaat van Jeugdwet naar Wmo. De ingekochte gezinsbegeleiding biedt ondersteuning aan kinderen én ouders met een beperking en/of hulpvragen.

In 2020 gaven aanbieders aan dat de tarieven voor drie ambulante jeugdhulp producten niet toereikend zijn. Het uitgangspunt is reële tarieven te betalen. Het college liet daarom opnieuw onafhankelijk onderzoek uitvoeren naar de tarieven voor deze producten. De uitkomst is dat een aantal producten opnieuw zijn ingekocht op basis van nieuwe tarieven.

Beschermd wonen en maatschappelijke opvang
Ook inwoners met een  psychische kwetsbaarheid moeten volwaardig kunnen meedoen in de maatschappij. Het rapport ‘Van beschermd wonen naar een beschermd thuis’ van de commissie Dannenberg (2015) geeft gemeenten het advies zorg dichtbij en op maat aan te bieden. In 2020 werkten de gemeenten in de regio Midden- en Zuid-Kennemerland aan een visie over de samenwerking vanaf 1 januari 2023. De financiering voor beschermd wonen loopt op dit moment nog via centrumgemeente Haarlem. Het Rijk wil het geld vanaf 1 januari 2023 op basis van een nieuw verdeelmodel uitkeren aan alle gemeenten.  

Aanpak Huiselijk Geweld, Kindermishandeling en Ouderenmishandeling
De aangescherpte Wet Meldcode Huiselijk geweld en kindermishandeling verplicht professionals om ernstige vermoedens van geweld achter de voordeur te melden bij Veilig Thuis. De rol en taakstelling van Veilig Thuis wordt hiermee groter. Daarom is de capaciteit regionaal uitgebreid. Het landelijke programma ‘Geweld hoort nergens thuis’ om kindermishandeling en huiselijk geweld tegen te gaan, wordt regionaal uitgevoerd. De speerpunten zijn:

de doorontwikkeling van het Multidisciplinair Centrum Kindermishandeling Kennemerland;
de pilot MDA ++ waar multidisciplinair aan een veilige toekomst in gezinnen
de Meldcode tour van Veilig Thuis en gemeenten om voorlichting en deskundigheidsbevordering te bieden aan professionals in het lokale veld, zoals het  CJG, de sociaal wijkteams, het onderwijs en de gemeentelijk consulenten;

Samenwerking om jeugdoverlast tegen te gaan
De gemeente, politie, Stichting Welzijn Velsen (jongerenwerk) en Straathoekwerk werken samen om jeugdoverlast tegen te gaan. De partijen hebben een samenwerkingsovereenkomst opgesteld. Op basis daarvan delen ze informatie en spreken ze af welke acties ze uitvoeren om jeugdoverlast in Velsen tegen te gaan. Onder regie van een netwerkcoördinator jeugd vindt regulier uitvoeringsoverleg plaats over de aanpak in Velserbroek en IJmuiden. Daarnaast vindt overleg plaats over locaties waar overlast plotseling oplaait.

Intensivering integratie statushouders
De gemeente vindt het belangrijk dat vluchtelingen met een verblijfsvergunning (statushouders) meedoen in de samenleving. In 2020 begeleidde de gemeente statushouders bij het vinden van passend werk. De gemeente werkt hierin samen met diverse partijen. Wie (nog) geen betaald werk kan doen, krijgt ondersteuning naar andere vormen van participatie zoals vrijwilligerswerk. Omdat werken en het leren van de Nederlandse taal hand in hand gaan, versterkten we de samenwerking met taalaanbieders.

Taalhuis
Via de Wet educatie en beroepsonderwijs (WEB) ontvangt Velsen subsidie voor de aanpak van volwasseneducatie en laaggeletterdheid. Centrumgemeente Haarlem beheert de WEB-gelden voor onze regio. Met deze subsidie bekostigden we activiteiten voor het Taalhuis. Zoals taallessen voor laaggeletterde inwoners, de inzet van taalexperts en de coördinatie van het Taalhuis.