III. Aanwezige risico's

Open einde regelingen Algemeen
Open einde regeling: Wmo-Abonnementstarief
De gemeente is op basis van diverse wet- en regelgeving verplicht om hulp of assistentie te verlenen. Dit worden ook wel de open einderegelingen genoemd. De middelen die voor deze regelingen beschikbaar zijn in de begroting kunnen niet toereikend zijn om de werkelijke aanvragen te dekken, indien de vraag onverwacht sterk stijgt. Dit is bijvoorbeeld het geval bij het minimabeleid (waaronder de bijzondere bijstand), de gemeentelijke schuldhulpverlening, Wmo-maatwerkvoorzieningen (zoals hulp bij het huishouden en Begeleiding), bijstandsuitkeringen, de taken die zijn belegd bij IJmond Werkt! in het kader van de Participatiewet en de uitvoering van de Jeugdwet.

De kosten voor het Sociaal Domein zijn toegenomen en stijgen nog steeds. Onder andere door de ontwikkelingen op het gebied van de zorgvraag en de invoering van het abonnementstarief.

Open einde regeling: Jeugdwet ontwikkeling zorgvraag
Er is al jaren een stijging zichtbaar van de zorgvraag op gebied van de Jeugdwet. We zien het aantal cliënten stijgen, maar ook de intensiteit en duur van zorgtrajecten. Daarmee zien we de kosten ook toenemen. Los van de omvang van de totale zorgvraag, is er ook een groeiend aantal jongeren voor wie zeer intensieve zorg nodig is. Deze zorg kent zeer hoge kosten per jongere. Deze dure cliënten dragen in steeds grotere mate bij aan de stijgende kosten op jeugdhulp. In 2021 wordt een pakket aan bezuinigingsmaatregelen op jeugdhulp ingezet, gericht op het inperken van de groei en doelmatiger inzetten van preventie ter voorkoming van zwaardere (dure) zorg. De eerste effecten hiervan zijn vanaf 2021 zichtbaar en zullen toenemen tot en met 2024.  

Open einde regeling: Abonnementstarief
Een specifiek risico van de open einde regelingen is de eigen bijdrage voor Wmo; het abonnementstarief. Sinds 1 januari 2020 is het abonnementstarief definitief van kracht. Het abonnementstarief is een vast bedrag als eigen bijdrage voor Wmo-voorzieningen. Dit bedrag is maximaal € 19,- per maand. De inkomsten aan eigen bijdrage zijn door het abonnementstarief gedaald. Daarnaast leidt de aanzuigende werking van het abonnementstarief tot een stijging in het aantal voorzieningen. We zagen de stijging met name voor hulp bij het huishouden, begeleiding en  woonvoorzieningen. De stijging in 2020 is hoog in vergelijking met eerdere jaren. De stijging is in 2020 gemiddeld tussen 5% en 17%. Ook andere ontwikkelingen zoals langer zelfstandig wonen hebben invloed op de stijging. Deze ontwikkelingen zien we echter al een aantal jaar. De stijging vanaf 2019  is hoog in vergelijking met eerdere jaren.

De minister heeft aangegeven geen aanleiding te zien om met aanvullende maatregelen te komen. Wel laat de minister van VWS weten, mede op verzoek van (en samen met) de VNG, dat hij daarom de komende periode, ten behoeve van een volgend kabinet, gezamenlijk maatregelen wil verkennen die bijdragen aan een betere sturing op de uitgaven in de Wmo.

Continuïteit van zorg
Er zijn momenteel nog zorgen over de financiële weerbaarheid van een grote jeugdhulpaanbieder in de regio. Hierdoor kan de continuïteit van zorg aan kinderen en jongeren in de regio mogelijk in gevaar komen. Vanuit deze verantwoordelijkheid die de gemeente hierin heeft, monitoren de gemeenten in de jeugdhulpregio gezamenlijk, in nauw overleg met desbetreffende aanbieder en de jeugdautoriteit de financiële positie van deze organisatie. Daar waar nodig worden de sturing- en toezichtmogelijkheden aangescherpt.

Imagoschade
Als gevolg van incidenten in de eigen sportaccommodaties of elders in de regio kan er imagoschade optreden. Hierbij kan men denken aan legionella, agressiviteit, ernstige overlast, veiligheidsproblemen, etc. Het gevolg van deze schade is o.a. terugloop bezoek en inkomstenderving. De organisatie heeft maatregelen getroffen door werkafspraken en het werken met protocollen. Zo is het cruciaal hoe bij incidenten de communicatie naar alle betrokkenen verloopt.

Garanties / Borgstellingen / Achtervang borgstellingen
Dit is het risico dat een partij waarvoor Velsen borg staat niet meer aan zijn/haar verplichtingen kan voldoen. De gemeente Velsen staat borg voor leningen van diverse sportverenigingen tot een bedrag van € 398.000. Deze tellen voor 10% mee in het risico.